In 2020 werd Olga Onrust schoolleider op het Amsterdamse Zuiderlicht College, nadat ze drie jaar eerder als teamleider was binnengestapt. Het was direct ook een goed moment om aan het Whole Child Development programma deel te nemen. De tip kwam van Marco Snoek, projectleider vanuit de lerarenopleiding van de Hogeschool van Amsterdam. Dit is een aflevering uit de serie NIVOZ-partnerportretten, de mensen met wie we bij NIVOZ optrekken en spreken over de samenwerking. ‘Het valt bij ons op het Zuiderlicht allemaal mooi samen.’
‘In dat eerste jaar ben ik samen met Nienke Bezemer, onze zorgcoördinator, ingestapt. Wij zijn een kleine vmbo-school in De Pijp, het profiel van onze school is Zorg en Welzijn. Wij willen het heel graag beter doen voor onze leerlingen. Het vmbo heeft een stigma. Wij waren op onze school ook heel erg bezig om achterstanden inzichtelijk te maken. Dit zijn we een paar jaar geleden gaan omdraaien, nu kijken we naar wat een leerling wél kan en creëren we ruimte om talenten zichtbaar te maken en te ontwikkelen.’
‘In 2018 hebben we ons aangesloten bij het traject ‘Recht op maatwerk’. We dachten: laten we nou eens kijken wat er gebeurt als we kinderen iets laten doen wat ze willen en waar ze wél goed in zijn. Ik ben toen gestart met een Master Pedagogiek en kon daardoor alle studie-uren in een onderzoek op mijn eigen school steken. We hebben geleerd van onze ervaringen met onze dansklassen die in de vooropleiding zitten bij Lucia Marthas. Deze kinderen dansen ongeveer vijftien uur per week en halen hun vmbo-diploma in hetzelfde tempo, met significant minder lesuren, zo blijkt. Als we kinderen dus de ruimte geven om aan hun talenten te werken of passie te leven, dan gaan ze op andere vlakken ook beter presteren. Inmiddels hebben we een Talentencarrousel en een Maatwerkloket: elk kind kan een verzoek indienen.’
‘In de toekomst worden we een brede school – samen met het Gerrit van der Veen College en het Sweelinck College – met doorlopende leerlijnen. Daardoor kunnen we onderwijs aanbieden voor alle leerlingen, van alle niveaus in de stad. Een transformatieteam is bezig om de basisprincipes en visie van deze nieuwe school te ontwikkelen, maar ook de kaders ervan neerzetten. En daarbij is dat ‘Whole Child-denken’ opgenomen.’
Een transformatieteam is bezig om de basisprincipes en visie van deze nieuwe school te ontwikkelen. En daarbij is dat ‘Whole Child-denken’ opgenomen.”
‘Het valt bij ons allemaal mooi samen. Toen ik als directeur begon, moest er ook een nieuw schoolplan worden geschreven. Daardoor heb je al bijeenkomsten met je hele team. Wat is onze pedagogische opdracht? En hoe sluit dat aan bij wat we al doen? We hebben geprobeerd juist de goede dingen te benoemen, te expliciteren en die vervolgens te borgen. En dat ging eigenlijk weer heel mooi samen met het leiderschapstraject van NIVOZ. Als Nienke en ik dan met andere schoolleiders bijeen waren geweest, konden we ons eigen team op dezelfde manier daarin meenemen.’
‘Waar je ze dan in meeneemt? Nou, je doet een soort ontdekkingstocht. En je neemt de tijd om het gesprek in de school te brengen. Wat je veel in scholen ziet is dat er een visie op papier staat die soms al heel lang geleden geformuleerd is, maar die niet helemaal doorleefd wordt. En dan kom je er soms achter dat sommige zaken helemaal niet met elkaar stroken. Bijvoorbeeld, in de brugklas hadden wij nog gewoon heterogene klassen, terwijl je zegt dat je voor kansen staat, uitdagen en noem maar op. Dan is het natuurlijk heel gek dat je vanaf klas één gaat zeggen: Ja, jij hebt een basis/kader advies, maar begin toch maar op basis en dan zien we wel.’
Je doet een soort ontdekkingstocht. En je neemt de tijd om het gesprek in de school te brengen.”
‘Zo’n WCD-programma en leergemeenschap biedt een context en een hele mooie input om te ontdekken wat je onder goed onderwijs verstaat. Zoals het leiderschapstraject ook vorm kreeg, dat was heel erg congruent met waar je het met elkaar over hebt. Je ervaart dus vooral hoe het is. Vanaf het eerste begin was iedereen al heel open. En ik voelde dat Anniek en Suzanne daar een bijdrage in hadden. Door het voorbeeld te geven, dus zelf open en eerlijk te zijn en ruimte daarvoor te laten. Al heb ik toch ook het gevoel dat we het inmiddels heel erg samen doen. We zijn in een proces gekomen waarin dat zich is gaan kleuren en vormen.’