Aan de slag met wereldgerichtheid

Breedvormend onderwijs vraagt om ruimte voor ontmoeting, onderzoek en ontwikkeling. Op deze pagina vind je een werkvorm, en vragen voor dialoog en reflectie die je helpen om aan de slag te gaan met de bouwsteen wereldgerichtheid.

Vragen voor dialoog & reflectie 

  • Waar verwonder jij je over in de wereld? 
  • Welke concrete mogelijkheden zie jij voor jezelf om bij te dragen aan positieve verandering in de samenleving? En voor je leerlingen?
  • Wanneer werd je geconfronteerd met iets of iemand waar je weerstand of ongemak bij voelde? Hoe ben je dit aangegaan en wat hielp je of zat je in de weg?
  • Herkennen jouw leerlingen zich in de schoolcultuur en het onderwijsaanbod?
  • Als je denkt aan een leerling die het moeilijk heeft, welke unieke eigenschappen, ervaringen, kennis en vaardigheden brengt deze leerling mee die het onderwijs kunnen verrijken?
  • Wie zijn jouw belangrijkste partners in het creëren van goed onderwijs en hoe ben jij een partner voor anderen? 

Werkvorm: Luisteroefening  

Goed luisteren, wat bedoelen we daar eigenlijk mee? Echt ruimte maken voor de ander kan een uitdaging zijn, zeker in situaties of met personen waar je het soms moeilijk mee hebt.  

Otto Scharmer onderscheidt vier niveaus van luisteren: 

  • Downloaden: luisteren vanuit wat je al weet, bevestiging van wat je al wist 
  • Feitelijk luisteren: op zoek naar nieuwe informatie, opmerken wat nieuw/anders is 
  • Empathisch luisteren: de situatie door de ogen van de ander zien, luisteren met je hart, je ermee verbinden
  • Generatief luisteren: luisteren vanuit potentie, vanuit mogelijkheden die nu nog niet zichtbaar zijn  

Wie het interessant vindt, kan dit filmpje bekijken, waarin Otto Scharmer het zelf uitgebreid uitlegt.

Oefening:  

Organiseer een gesprek of een moment met iemand (leerling, collega, ouder) waarmee je soms moeite hebt in de interactie of waar je een nog beter contact mee zou willen hebben. Neem je voor in het gesprek vooral te luisteren, met hoofd en hart, en wat minder te zeggen. Deel dat vooraf ook met de ander, dat je vooral wilt luisteren. In elk geval hoef je niets te vinden van wat degene zegt, je hoeft niets op te lossen, je hoeft niet te reageren. Een gesprek kan aan tafel, maar ook in een andere context. Vraag iemand eens mee voor een wandeling bijvoorbeeld.  

Met sommige (jonge) kinderen kan een andere vorm meer geschikt zijn: iets samen doen bijvoorbeeld. Of je kiest ervoor om een natuurlijke kans af te wachten waarop jij de kwaliteit van luisteren en ruimte maken voor de ander kan inzetten.  

Registreer wat er gebeurt, bij jou en eventueel bij de ander. En de dagen daarna?  

In het boek ‘Bouwen aan breedvormend onderwijs’ vind je meer vragen voor dialoog en reflectie. Bestel hier een fysiek exemplaar en download hier gratis het pdf-bestand van het boek.